آشنایی با نرم افزار پرکابرد جهانی سالیدورک

فریماه ترومیده

آیا نرم افزار سالیدورک یک نرم افزار کاربری است؟

آیا با نرم افزار های پرکارد جهانی به نام سالیدورک آشنا هستید؟ آیا می دانید که این نرم افزار یکی از مهم ترین و پرکاربردترین نرم افزارهای دنیا است؟ در این مقاله به طور مختصر در مورد آن صحبت می کنیم و سپس کاربردهای آن را بیان می کنیم. نرم افزار سالیدورک یک نرم‌ افزار مهندسی طراحی به کمک رایانه است که بر روی ویندوزها قابل اجرا می‌ باشد، توسط یک شرکت فرانسوی ساخته شده است و روز به روز در حال گسترش و  توسعه داده شدن است. در حال حاضر نرم‌ افزار سالیدورک در سراسر جهان در حال استفاده‌ و بهره برداری است و مخاطبان خاص خود را نیز دارد. در واقع سالیدورک یک برنامه برای مدلینگ یا سه بعدی کردن قطعات صنعتی و جامدات می باشد، برای این کار حجم ها را به صورت پارامتریک یا واحد های از پیش ساخته کنار هم قرار می دهد تا بتوان نقشه یا شماتیک سه بعدی آن را به نمایش گذاشت. اگر در طراحی مکانیکی به کمک کامپیوتر تازه کار هستید و یا علاقه به یادگیری اصول اولیه مدل سازی سه بعدی با استفاده از نرم افزار سالیدورک هستید این نرم افزار از حساسیت بسیار بالایی برخوردار است. اگر آموزش این نرم افزار اصولی و با دقت نباشد، یادگیری این نرم افزار بسیار زمان بر بوده و باعث اشتباهات متعددی در طراحی خواهد شد. به طور خلاصه، نرم افزار سالیدورک یک برنامه پیچیده است. اگرچه، با راهنمایی درست، یک شخص تازه وارد نیز می تواند خیلی سریع حرفه ای شود. 

نرم افزار سالیدورک یک نرم افزار مدل سازی سه بعدی مبتنی بر ویژگی های پارامتری است که می تواند برای مدل سازی های پیشرفته سه بعدی و نقشه های اتوماتیک ۲ بعدی استفاده شود. این نرم افزار به طراحان در انجام شبیه سازی ها و تحلیل ها کمک می کند. این نرم افزار برای طراحی سریعتر، بهتر و مقرون به صرفه تر پایه گذاری شده است سالیدورک در طیف وسیعی از صنایع از جمله هوافضا، ساخت و ساز، الکترونیک و طراحی محصول مورد استفاده قرار می گیرد و در مشاغل گوناگونی کاربرد دارد.

در این مقاله کاربردهای نرم افزار سالیدورک به گونه ای مختصر بیان می شود.

کاربردهای نرم افزار سالیدورک

با کمک نرم افزار سالیدورک به راحتی می توان نقشه های دوبعدی از اجسام را ترسیم کرده و آنها را مدل کرد. در واقع می توان بدون درگیری با محاسبات مورد نیاز نقشه کشی صنعتی، شکل خود را ساخت و با استفاده از محیط طراحی نما و نقشه، سه جهت شکل خود را استخراج کرد. 

این نرم افزار امکانات و ابزار های زیادی برای کارهایی مانند مدل سازی و عملیات ورق کاری، جوش کاری، ریخته گری، قالب سازی، تزریق پلاستیک، جوش دادن قطعات و همچنین تحلیل تنش و مدلسازی رفتار و مقاومت قطعه تحت بارگذاری های گوناگون را دارا می باشد.

ویژگی اصلی این نرم افزار عبارتند از:

    سهولت کاربری و آموزش در مقایسه با سایر نرم‌افزارهای CAD

    سرعت بالاتر نسبت به سایر نرم‌ افزارها

    قابلیت ارتباط با تمامی نرم‌ افزارهای ماشین کاری و نرم‌ افزارهای تحلیل، این نرم افزار قابلیت انجام تحلیل‌ های مهندسی با اعمال پارامترها به صورت کاملاً ساده و کاربر پسند را نیز دارد.

    فعالیت بهتر و سریع تر

    امکان معادله‌ نویسی بین پارامترها و انداز‌ه‌های مختلف در مدل

    امکان استفاده از جداول طراحی به منظور برقراری ارتباط بین اندازه‌ ها و معادلات در محیط اکسل

    کاربرد آسان در نقشه و طرح های پیچیده با هزاران عامل

    امکان ایجاد نماهای انفجاری  و تهیه فیلم و انیمیشن از مدل انفجاری در طی مونتاژ یا دمونتاژ شدن مدل

نرم افزار سالیدورک یکی از معتبرترین برنامه های CAD مدل سازی مشهور است که در صنایع و رشته های مختلف در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد. بیشتر مشاغل صنعت طراحی و بسیاری از دانشگاه ها از امکانات طراحی SolidWorks استفاده می کنند. 

کاربرد نرم افزار سالیدورک برای رشته های درسی زیر نشان می دهد که یادگیری آن کاملا ضروری است:

 نقشه کشی صنعتی

رشته مهندسی صنایع

 رشته مهندسی مکانیک گرایش جامدات

 مهندسی مکانیک گرایش ساخت و تولید

 شرکت هایی که در حوزه تولید قطعات خودرو فعال هستند

 کسانی که علاقه مند به طراحی سه بعدی مکانیکی می باشند.

 رشته مهندسی پزشکی گرایش بیومکانیک

استفاده از نرم افزار سالیدورک در کارخانجات تولید قطعات خودرو و ماشین آلات و همچنین در خیلی از موارد توسط افرادی که کار نقشه کشی صنعتی و همچنین طراحی مدل های چند بعدی انجام می دهند، رواج دارد. به طور خلاصه می توان گفت در بازار ساخت و تولید استفاده از نرم افزار سالیدورک جایگاه ویژه ای در میان مهندسان دارد.

سالیدورک توسط طراحان و مهندسان مکانیک به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاربران سالیدورک طیف وسیعی از کاربران خصوصی تا کارخانه‌های بزرگ را در بر می‌گیرند که پوشش دهنده بخش‌ های اعظمی از بازار ساخت و تولید است. فروش سالیدورک به صورت غیر مستقیم و از طریق توزیع‌ کننده‌ ها و شرکای شرکت در تمام دنیا صورت می‌ گیرد.

محیط‌ های نرم افزار سالیدورک

نرم‌افزار سالیدورک دارای ۳ محیط اصلی می‌باشد که عبارتند از:

پارت و یا قطعه  (part) 

اسمبلی و یا مونتاژ (assembly) 

نقشه کشی و یا دراوینگ (drawing) 

محیط پارت برای رسم قطعه بوده است، در محیط اسمبلی قطعات یک مکانیسم بر روی هم سوار شده و در محیط دراوینگ از آنها نقشه مهندسی (معمولاً برای نسخه چاپی) تهیه می‌شود

محیط پارت و یا محیط قطعه(Part)

هر سیستم مکانیکی از قطعات و اجزا مختلفی تشکیل یافته‌ است. برای طراحی یک مکانیزم به صورت کامل باید ابتدا هر یک از اجزا و قطعات آن را به صورت مجزا طراحی نمود. این کار در محیط Part صورت می‌ گیرد. نقطه آغاز کار در این محیط یک نقشه دو بعدی یا سه بعدی است که از آن برای ساختن یک شکل خام استفاده می‌شود. همچنین در محیط (Part) امکانات مناسبی برای طراحی قالب‌ های تزریق پلاستیک، ورق‌ کاری، جوش دادن قطعات و غیره وجود دارد.

محیط اسمبلی و یا محیط مونتاژ(Assembly)

پس از اینکه قطعات به صورت مجزا در محیط (Part) ایجاد شدند آن‌ها را وارد محیط مونتاژ می‌ نمایند. در اینجا با اعمال قیود خاص توسط دستور  از نوار ابزار (Assembly) قطعات مجزا را به یکدیگر مرتبط می‌کنند. از جمله این قیود می‌توان به موازی،هم مرکز، عمود یا قیود پیشرفته نظیر قیود ایجاد چرخ دنده یا بادامک اشاره نمود. 

محیط دراوینگ و یا محیط نقشه‌کشی(Drawing)

در این محیط می‌توان اقدام به طراحی نقشه‌ های دو بعدی نموده یا از قطعات و مکانیزم‌ هایی که در دو محیط قبلی ساخته شده‌ اند استفاده نمود. قابلیت‌ های متعدد این محیط یک تخته رسم الکترونیکی را برای کاربر به ارمغان می‌ آورد که به راحتی می‌تواند هر گونه ترسیمی را به شکل دلخواه و بدون مشکلات استفاده از راپیدوگراف و غیره در کوتاهترین زمان انجام دهد. از جمله قابلیت‌ ها می‌ توان به اندازه‌گذاری خودکار نقشه‌ های ایجاد شده از روی قطعات، تعیین نوع هاشور برای سطح مقطع با توجه به جنس قطعه، تعیین نوع خطوط و غیره اشاره کرد.

نرم‌افزار سالیدورک دارای چندین محیط فرعی می‌باشد که عبارتند از:

    طراحی سطوح

    ورق‌کاری

    طراحی سازه ها

    طراحی قالب تزریق پلاستیک

هنگام رنک اسکچ در نرم افزار سالیدورک هریک از ترسیم ها به رنگ های مشخصی در می آیند.این رنگ ها تعاریف مشخصی دارد و عدم توجه به این رنگ ها مشکلات بسیاری را در حین مدل سازی ایجاد می کند.

رنگ های اصلی اسکچ ها در سالیدورک عبارتند از:

رنگ آبی: رنگ آبی مفهوم مقید نبودن نمایه رسم شده مانند نقطه،خط،کمان و .... می باشد و برای مقید کردن نمایه ها باید آن ها اندازه گیری نمود.

رنگ مشکی: مفهوم رنگ مشکی مقید بودن نمایه رسم شده و ثابت بودن مکان آن نسبت به مبدا مختصات می باشد.

رنگ زرد: مفهوم رنگ زرد مغایرت بین قیود و یا ابعاد را نمایش می دهد. 

رنگ قرمز: مفهوم رنگ قرمز این است که این رنگ غیر قابل حل بودن است و شکل آن با توجه به ابعاد قیود داده شده است.

رنگ قهوه ای: مفهوم رنگ قهوه ای رفرنس و یا مرجعی می باشد که تاکنون وجود ندارد.

شایان ذکر است که اسکچ در حالتی از نظر کابران مهندسی صحیح می باشد که بدون استفاده از قید فیکس شده باشد و به رنگ مشکی در آمده باشد.

در موارد بالا به کلمه مقید کردن اشاره کرده ایم. مفهوم مقید کردن در اسکچی این است که برخی از اندازه های مهم در آن دیده شده و یا قیود هندسی بین خطوط و نقاط و کمان ها لحاظ نگردیده است.

نحوه مقید کردن یک نمایه یا ترسیم در محیط نرم افزار سالیدورک با استفاده از دستور اسمارت و به کارگیری قیود انجام می پذیرد و به کلیه کاربران سالیدورک توصیه می گردد برای مقید کردن ترسیم خود حتما از دستور smart dimensions و قیود استفاده کنند.

همان طور که اشاره کردیم، SolidWorks یک برنامه پیچیده برای یادگیری است. می توانید سالها از آن استفاده کنید ولی هر بار نکات تازه ای یاد بگیرید و همیشه در حال یادگیری باشید و همچنان دشوار باشد ویژگی ها و ابزارهای بی شماری وجود دارند.

هفت زبانه نرم افزار سالیدروک  

نوار ابزار، کلیدهای میان بر، دستورات، منوها، صفحه کلید، حرکات موس و شخصی سازی

نوار ابزار: این زبانه به ​​شما اجازه می دهد هر نوار ابزاری را در نرم افزار سالیدورک روشن یا خاموش کنید. تنها کاری که باید انجام دهید این است که کادر کنار نوار ابزار مربوطه را علامت بزنید. از این طریق می توانید نوارهای ابزاری که زیاد استفاده نمی کنید را خاموش و مواردی را که مرتباً از آن ها استفاده می کنید، روشن کنید.

میانبرها و دستورات: این زبانه ها شامل فهرستی از تمام نوار ابزار و دستورات موجود شما می شوند. برای اضافه کردن ابزار به نوارهای ابزار موجود می توانید از هر دو زبانه استفاده کنید. 

دستورات SolidWorks نسبتاً ابتدایی هستند و این دستورات ممکن است کافی به نظر نرسند، اما می توانند اوضاع را برای شما کمی بهتر کنند. به جای جستجو در نوارهای ابزار مختلف، برای انجام یک فرآیند فقط کافی است چند کلید را فشار دهید

منوها: این قسمت فهرست منوهای موجود در SolidWorks را نشان می دهد. می توانید مکان قرار گرفتن آیتم ها در فهرست ها و یا موقعیت هر منو را تغییر دهید، و حتی دستورات را نام گذاری کنید.

صفحه کلید: قدم بعدی برای برای مبتدیان سالیدورک آشنایی با میانبرهای صفحه کلید است. این میانبرها به شما اجازه می دهند فقط با چند کلید به یک ویژگی یا ابزار دسترسی پیدا کنید. با استفاده از آن ها می توانید سرعت کارخود را افزایش دهید. به جای استفاده از یک سری آیکون ها، می توانید به راحتی با فشار دادن چند کلید ترکیبی بسیاری از کارها را انجام دهید. شما فقط باید فرمان مورد نظر برای یافتن میانبر را پیدا کرده و از هر ترکیبی که می خواهید استفاده کنید. 

حرکات موس: می توان چهار یا هشت دستور را برای موس تعریف کرد. از این زبانه می توانید دستورات مورد نظر خود را انتخاب کرده و یک جهت برای آنها تعریف کنید.اگر فکر می کنید موس شما فقط برای نشان دادن است، اشتباه می کنید SolidWorks به شما این امکان را می دهد که از حرکات خاص موس به عنوان میانبر استفاده کرده و یک دستور یا ماکرو را به سرعت اجرا کنید. در اصل موس مانند یک میانبر صفحه کلید است. می توانید با کلیک راست، از حرکات موس استفاده کرده و آن را در جهت مشخصی بکشید و یک ابزار از پیش تعیین شده را در یک ترسیم، بخش، یا طرح شروع کنید. این حرکات موس به صورت پیش فرض فعال شده و شامل چهار حرکت می شوند. برای فعال یا غیرفعال کردن حرکات موس را انتخاب کنید.

شخصی سازی: این زبانه به ​​شما اجازه می دهد تا گزینه های پیش فرض میانبرها و فهرست ها را دوباره تنظیم کنید.

ممکن است بخواهید نرم افزار خود را شخصی سازی کنید. یکی از بهترین راه های آن، شخصی سازی میانبرهای صفحه کلید است. شما فقط باید یک فرمان خاص را جستجو کرده و میانبر مورد نظر خود را تایپ کنید. برای هر فرمان می توانید از ترکیبی از کلیدها استفاده کنید، اگر می خواهید میانبرهای خاصی را برای فرمان های دلخواه خود تعریف کنید، ابتدا باید آن را از دستور موجود حذف کنید.

کلام آخر

امروزه علاوه بر تحصیل در رشته های مهندسی و معماری آموزش نرم افزارهای مرتبط با آن ها نیز یک ضرورت است. این نرم افزار مدل ساز پیشرفته، در مقایسه با نرم افزارهای مشابه، ویژگی هایی دارد که آن را از سایرین متمایز کرده است. اگر چه یادگیری این نرم افزار حساسیت زیادی دارد اما یادگیری آن می تواند کمک زیادی به آینده شغلی شما کند.