Network Marketing چیست

 آشنایی با بازاریابی شبکه‌ ای یا Network Marketing 

هرگاه که نام شبکه یا Network با مقوله‌ای همراه می‌ شود، بلافاصله مفاهیمی مانند پیچیدگی یا دشوار بودن از لحاظ انتزاعی در ذهن ما تداعی می‌ شود. مفاهیمی که اکثر مردم از آن فرار می کنند و به همین دلیل کمتر با آن آشنا هستند و اطلاعات کمی درباره ی آن دارند.

حال بیاید کمی به مارکتینگ یا بازاریابی فکر کنیم! همه‌ ی ما می‌ توانیم ساعت‌ ها در مورد بازاریابی و اهمیت آن در فروش صحبت کنیم و یا در مورد آن ده‌ ها مقاله بنویسیم. به طور مثال پیش از این درباره بازاریابی اینستاگرام، بازاریابی هشتگ، بازاریابی معکوس و یا پادکست و بازاریابی صحبت کردیم  اما کافی است که پسوند شبکه یا Network را به بازاریابی اضافه کنیم، آیا می توانیم ساعت ها و یا حتی در حد چند دقیقه درباره‌ی این مبحث صحبت کنیم؟ چند مقاله می توانیم در این مورد بنویسیم؟ 

بازاریابی شبکه‌ ای یا Network Marketing یکی از مدل‌ ها و اَشکال بازاریابی نوین است که با ایجاد شبکه‌ای از بازاریابان و شرکای تجاری به معرفی محصولات و خدمات پرداخته و به سبب مزایای زیاد خود در بسیاری از کشورهایی با تکنولوژی پیشگام، جزو محبوب‌ترین‌ روش‌ های جذب مشتری به‌ شمار می‌ رود.

در این روش، محصولات و خدمات شرکت‌ ها توسط نمایندگان مستقل و از بین افراد عادی یا مصرف‌ کنندگان مستقیم محصولات و خدمات هر شرکت در هر مکان و زمان، حتی در منازل، به مشتریان و مخاطبان هدف معرفی شده و این‌ گونه در زمانی کوتاه، بدون محدودیت مکانی بسیاری از اشخاص با یک برند خاص درگیر خواهند شد و این چنین حتی با سرمایه‌ ای متوسط، می‌ توان تجارتی سود آور را راه انداخت.

در بازاریابی شبکه‌ ای، منبع اصلی درآمد افراد از کسب درصدی از فروش، یا کسب درصدی از فروش به‌ علاوه‌ی دریافت کمیسیون‌ هایی از درآمد سایر اعضای تیم به‌ دست می‌ آید که این میزان، بسته به استفاده از نوع تک لایه یا تک‌ سطحی و چند لایه یا چند سطحی که در ادامه بیشتر به آن‌ ها خواهیم پراخت، متفاوت خواهد بود.

البته که در Network Marketing نیز مانند سایر بازاریابی‌ ها، میزان درآمد افراد متفاوت بوده و فاکتورهای متعددی در این تفاوت درآمد موثر است، به‌ طور کلی هر چقدر که بازاریابان از انرژی بیشتر، روابط عمومی بالاتر و فن بیان و مهارت‌ های فروش بالاتری برخوردار باشند، به درآمد بسیار بیشتری نیز دست خواهند یافت.

گفتنی است که با پیشرفت تکنولوژی و تسهیل ارتباطات، روز به‌ روز تعداد شرکت‌ ها و برندهای بیشتری به این بازاریابی علاقه‌ مند خواهند شد و همین مورد، به افزایش قابل توجه درآمدهای افراد شاغل در این حوزه نیز، کمک خواهد کرد.

انواع روش‌ های بازاریابی شبکه ‌ای یا Network Marketing

Network Marketing را می‌ توان به دو صورت و شکل کُلیِ تک لایه یا تک سطحی و چندلایه یا چندسطحی یا MLM تقسیم کرد و در هرکدام از این موارد نیز، مجدداً به انواع بازاریابی موبایل، بازاریابی مستقیم توسط مصرف‌ کننده و بازاریابی ارجاعی و... نیز تقسیم‌ بندی نمود.

مهم‌ ترین اختلاف در دو نوع تک‌ لایه و چند لایه را می‌ توان در ساختار و میزان در آمد‌های افراد شاغل در هر حوزه جستجو کرد.

در بازاریابی تک لایه، فقط معرفی و فروش محصولات صورت می‌ گیرد. این در حالی است که در بازاریابی چندلایه، علاوه بر فروش محصولات، افراد می‌ توانند نفرات و فروشندگان جدیدی به زیر مجموعه‌ی خود اضافه ‌کنند که به افزایش طبقات بازاریابان منجر شده و درآمد طبقات بالاتر را به‌ شکل چشمگیری افزایش خواهد داد.

در بازاریابی شبکه ‌ای به صورت تک لایه که معتبرترین و امن‌ ترین حالت ممکن است، افراد تنها پس از فروش محصولاتی که معرفی‌ کرده‌اند، صاحب درآمد خواهند شد و به این خاطر، درآمد‌ها کاملاً مشخص بوده و امکان سو استفاده‌ های مختلف به حداقل می‌ رسد.

اما در بازاریابی شبکه‌ ای چند لایه، افراد ضمن کسب درآمد از فروش محصولات، می‌ توانند از کمیسیون فروش طبقه‌ی پایین‌ تر نیز بهره‌ مند شده و تقریباً بدون هیچ زحمتی کسب درآمد کنند. از این جاست که امکان سو استفاده و وقوع مشکلات مختلف قانونی در صورت شفاف نبودن حساب‌ های شرکت افزایش یافته و بسیاری را نسبت به کل این پروسه، بدبین می‌کند.

توجه داشته باشید که قبل از اعتماد، خرید محصولات یا خدمات و یا حتی استخدام شدن برای انجام فرآیند Network marketing  به صورت چند لایه و حتی تک لایه، تحقیقات فراوانی را پیرامون قانونی بودن و وجود نظارت برآن، انجام دهید تا به مشکلات ریز و درشت پس از آن گرفتار نشوید!

مزایای بازاریابی شبکه‌ ای یا Network Marketing

یکی از مهم‌ ترین مزیت‌ های بازاریابی شبکه‌ ای نسبت به سایر بازاریابی‌ ها، حجم بالای معرفی محصول و جذب مشتری در عین کم‌ هزینه‌ بودن آن است که به سبب عدم نیاز به نمایندگی‌ های رسمی و هزینه‌ های مربوط به مکان استقرار نمایندگی و استخدام نفرات متعدد در آن و یا عدم نیاز به تهیه‌ی تیزر و عکس حرفه‌ای و هزینه‌ بر و نمایش آن‌ ها در پلتفرم‌ های مختلف و سایر هزینه‌ های از این دست، نیاز به صرف هزینه‌ های سرسام‌ آور در این بازاریابی احساس نمی‌ شود و می‌ توان با هزینه‌ هایی بسیار پایین‌تر، نسبت به استخدام بازاریابان مستقل و بسیار با انگیزه و حتی نمایندگان آن‌ ها، اقدام کرد.

دیگر مزیت بزرگ، عدم محدودیت مکانی برای بازاریابان است که لزومی بر حضور فیزیکی در شرکت یا هر مکان دیگری وجود نداشته و هما‌ن‌گونه که گفته شد حتی در منزل نیز قابل اجرا است.

همین عامل موجب شده که بسیاری از افراد به دید شغل دوم و منبع دوم درآمد در وقت‌ های خالی خود، به این بازاریابی بنگرند و بسیاری که توان یا علاقه‌ای به مهاجرت به شهر‌های بزرگ و مکان اصلی شرکت‌ ها را ندارند، به دید یک فرصت ویژه و استثنایی!

از دیگر مزایای مهم این بازاریابی نیز می‌ توان به استفاده از سرعت بالای انتقال اطلاعات در بین افراد و همسو کردن این سرعت با جذب مشتری و افزایش فروش‌ در Network Marketing اشاره کرد که توانسته بسیاری از شرکت‌ های بزرگ بین‌المللی را متقاعد کند  که به این نوع از بازاریابی روی آورده و از انواع سنتی آن، فاصله بگیرند.

معایب بازاریابی شبکه ‌ای یا Network Marketing

اما معایب این نوع از بازاریابی چیست که بسیاری از افراد فعال در حوزه‌ی کسب‌ و کار قید تمام مزایای آن را زده و عطایش را به لقایش می‌ بخشند؟!

اولین، بزرگ‌ ترین و مهم‌ ترین مشکل این‌ بازاریابی شبکه ای، ذهنیت بد مردم از شرکت‌ های هرمی است. شباهت ساختار بازاریابی شبکه ‌ای به‌ خصوص در نوع چند لایه به این شرکت‌ های ویرانگر نیز موجب شده که به محض فکر کردن راجع به آن، چهره‌های افراد ضرر دیده از این شرکت‌ ها در مقابل ما ظاهر شود.

اما بسیاری از افراد به این تفاوت مهم توجه نمی‌ کنند که در Network Marketing برخلاف شرکت‌ های هرمی، تمامی مراحل جذب مشتری در مورد محصولاتی کاملاً واقعی با میزان ارزشمندی حقیقی صورت می‌ گیرد، به عبارت دیگر این بازاریابی یک فرآیند کاملاً قانونی با خدمات و محصولات فروخته‌ شده‌ی واقعی است.  

برای بر طرف کردن مشکل قانونی بودن یا نبودن بازاریابی شبکه ‌ای، تحقیقات و بررسی‌ های جامع و کامل می‌ تواند بسیار راه‌گشا باشد و از هرگونه وارد شدن خسارت به شما جلوگیری کند.

از دیگر مشکلات نیز می‌ توان به عدم تخصص و تسلط کافی بازاریابان عادی اشاره کرد که در صورت داشتن استعداد، با چندین دوره‌ی کوتاه و کم‌ هزینه قابل جبران است.

سخن پایانی

بازاریابی شبکه ‌ای یا Network Marketing یک روش عالی برای جذب مشتری و فروش بیشتر برای شرکت‌ ها و برندها و یک فرصت جذاب برای افراد جویای کار است که با ویژگی‌ های دوست‌ داشتنی‌ همچون سرعت و حجم بالا در کنار عدم محدودیت مکانی، همراه شده است.

اما وجود شباهت‌ هایی با شرکت‌ های هرمی و قضاوت زود هنگام و نا درست مردم بر مبنای وجود پیش‌ زمینه‌ی ذهنی از کلاهبرداری‌ های متعدد این شرکت‌ ها در سال‌ های گذشته، و حتی وجود مشکلات و سو استفاده‌ هایی در همین حوزه به ویژه در مورد بازاریابی چند لایه، می‌ تواند یک مشکل بزرگ در راه این نوع بازاریابی باشد.

اما با تمام این اوصاف، چه کسی می‌ تواند انکار کند که بازاریابی شبکه ‌ای از قابلیت‌ ها و پتانسیل‌ های بسیار بالایی برخوردار بوده و به احتمال فراوان یکی از مهم‌ ترین ارکان دنیای فردای تجارت خواهد بود!